dinsdag 5 augustus 2008

Il Postino

Il Postino (1994), een prent van de hand van de Engelse regisseur Michael Radford, geconsacreerd met muziek gecomponeerd door Luis Bacalov. Betoverende, feeërieke composities, waarvoor deze laatste ook werd erkend met een oscar. Dat laatste is wat ik hier voornamelijk wil liefkozen, de muziek, de pracht en grandeur van de film zelve uiteraard niet buiten beschouwing latend.
De opzienbarende Jacques Tati zorgde in 1949 reeds voor de intrede van de postbode in de film - Jour de Fête, waarna de fietsende postbode wel vaker werd aangegrepen als (hoofd)personage.
Ook Radford ontwaarde de onbevlekte kracht die het beroep op het scherm kan krijgen, met zijn onwetendheid en ijverige drang naar bewustheid en hartstocht, al refereer ik natuurlijk wel naar het originele werk (boek en film) van Antonio Skarmeta, El cartero de Neruda, inspiratiebron voor het latere Il Postino.
De oorspronkelijke setting van Skarmeta, Chili in de jaren 70 van de twintigste eeuw, werd ingeruild voor het Italië van de jaren 50. In een vissersdorp op een eiland aan het noorden van Sicilië, bewoont grootmeester Pablo Neruda een buitenverblijf/ vluchtoord. Postbode Mario Ru
oppolo - een naam die in het Italiaans toch ietwat aanlokkelijker klinkt - heeft de opdracht Neruda's post naar de berg waarop diens villa rust te brengen. De dagelijkse bezoeken ontluiken in Mario's groeiende interesse in poezië, de ontdekking van kronkelende metaforen, en de groter wordende vriendschap met Neruda, die Mario's taalgevoel bemerkt. De onschuld, onwetendheid, en menselijke driften van de postbode in contrast met de rust, wijsheid en het egotisme van Neruda, leveren een waarlijk erg fraai schouwspel. Tevens de krachten van gemis, verstrooidheid, en onzekerheid, worden, na het vetrek van Neruda, weerspiegeld. Dat trouwens op een zeer geslaagde, idyllische, nostalgische - geen misselijkmakende nostalgie -, welliswaar toch weer haast onbeschrijfelijke manier. Ik wil echter niet alles ontsluieren, of het allooi en de geldigheid van een recencist van Humo krijgen. Het doel van het door mij aanhalen van dit onderwerp ligt hierbij ook niet in de film, maar specifiek bij de soundtrack. Ik kan jullie echter slechts weinig vertellen over het werk van Bacalov - erg veel zal ik de facto niet zeggen, zonder zekere 'basisinformatie' te schetsen over de beelden die de liederen accompagneren - vanzelfsprekend enkel indien jullie de film niet zelf bekeken hebben. Ik stel me de vraag wat de relatie is tussen klank en beeld. Het lijkt me dat muziek en filmbeeld haast perfect bij elkaar aansluiten, zonder bombastische uitschieters of te lage tonen. Elke wenteling die het fietswiel van de postbode maakt, gaat gepaard met een zwenking door beeldschone bandoneonklanken. Luister zo bijvoorbeeld naar bijgevoegd 'Suoni Dell'isola'. Bacalov slaagde erin de pure kracht van het oude Italië weer te geven; een klarinet, een bandoneon, enkele blazers banen zich een weg langs menig visnet en flessen grappa, en strelen wat later de eerste bergtoppen, om dan bij seconde 55, als pianoklanken de kamer binnentreden, een eerste maal de grens met het bovenaardse te overschrijden. Een instrumentale opbouw die depressies moeiteloos doorboort, en de heimwee, het kameraadschap, en de desillusies van Il Postino onwaarschijnlijk meesterlijk beschrijft. Geen melige, nostalgische appel, wel oprecht sentiment.

24 Suoni Dell'isola.wma

Een tweede klankbestand bevat woorden van Pablo Neruda. Nullificeer het Amerikaanse accent, aanhoor de bewoordingen. De stem is wel degelijk van Julia Roberts, maar schenk ook aandacht aan de muzikale klanken. Meer woorden zouden enkel schaden.

05 The Postman (Il Postino), Poetry and Music Suite-Poor Fellows.wma

Dit is mogelijk de film die ik tot nog toe het vaakst heb bekeken, een eerste maal als zevenjarige, een laatste maal enkele weken geleden. Het zijn niet louter de beelden die de immense schoonheid van deze prent weerspiegelen. Het is de samenloop van alle kunstvormen en behendigheden die een kronkelend, nostalgisch schouwspel vormen, dat een verloren gegaan Italië weerspiegelt, de toeschouwer in buitensporige proporties doet kronkelen en wentelen in wellustige berglandschappen, en bovendien een ode brengt aan de glorierijke Pablo Neruda. Het tempo overschrijdt nooit de snelheid van de wiegende golven, en de kleuren van dag en nacht reflecteren een filmgenre dat inmiddels uitgestorven is.
Bedankt, Luis Bacalov, Michael Radford, Antonia Skarmeta, Massimo Troisi, en Philippe Noiret - die trouwens een riante Pablo Neruda neerzette, jullie hebben in omvangrijke mate bijgedragen tot mijn vorming.
Massimo Troisi, hoofdrolspeler Il Postino - de postbode zelve, die aan ernstige hartkwalen leed, verkropte dagelijks de pijn van het gezicht, en insisteerde dat Il Postino zou afgewerkt worden. Hij overleed enkele uren na de opnames van de film, wat erg prachtig is - veel meer dan een tweede einde. Bekijk Il Postino, minnekoos Massimo's nasale spreekwijze, en wees vergen
oegd, geruggesteund door het bewustzijn dat je heel wat hebt geleerd en ervaren.

Geen opmerkingen: